Opvoeding

Als je probeert je hond op te voeden en daarover informatie zoekt, kom je in een heksenketel terecht.

Er zijn honderden manieren om een hond op te voeden. Zoals over kinderopvoeding heeft iedereen zijn eigen methode en is het onmogelijk om één en dezelfde methode te gebruiken voor alle kinderen. Omdat honden, net zoals kinderen, allemaal aparte individuen zijn kan je moeilijk van één voor iedereen passende opvoedingsmethode spreken. Sommige mensen adviseren eerder ruwe en pijnlijke opvoedingsmethodes terwijl anderen zweren bij methodes die vrij zijn van elke vorm van dwang of discipline. De ene hondentrainer zweert bij een nylon halsband terwijl een andere alleen het gebruik van een halsketting adviseert. Het ene boek heeft het over het gebruik van een 2-meter lange leiband terwijl in een ander boek een leiband van nauwelijks 50 cm vermeld wordt als ideaal. Voor eigenaars die nog nooit zelf een hond opgevoed hebben komt dit vrij verwarrend over. Nochtans mag deze tegenstrijdige informatie niemand ervan weerhouden om zijn hond enige vorm van gehoorzaamheid bij te brengen. De meest elementaire vorm van gehoorzaamheid die elke hond moet kennen is:
– “Volgzaam zijn“ aan de leiband,
– “Zitten“ en “Liggen“ op bevel,
– “Blijven“ of “Wacht“,
– “Terugkomen“ als de baas hem roept.

De hond deze bevelen aanleren kost inspanning en geduld. Om het zowel voor de hond als voor de baas gemakkelijker te maken zijn hier een paar tips die bij alle opvoedingsmethodes van toepassing zijn.
Zorg dat je consequent bent

Je hoort wel eens vertellen dat wat je een hond eens toelaat, je hem altijd moet toelaten. Ten dele is dat zeker waar. Als roedeldier is een hond een ideale persoonlijkheid om zich aan andere gezinsleden aan te passen en hen te gehoorzamen. Honden willen mensen een plezier doen, maar je moet de hond wel duidelijk maken wat je van hem verlangt. Als je bijvoorbeeld een hond toelaat om tegen je aan te springen (omdat je toevallig een jogging aanhebt) dan begrijpt hij niet waarom hij je niet op dezelfde enthousiaste manier mag begroeten als je in je beste pak gekleed loopt. Als je vandaag de hond met het bevel “Af“ duidelijk maakt dat hij niet mag opspringen dan weet hij niet wat je bedoelt met het woord “Af“ als hij in de sofa ligt. Een ander voorbeeld van inconsequent gedrag van de eigenaars is het volgende. De hond wordt verondersteld in de keuken te overnachten. Als de hond tijdens een nachtelijk onweer echter zijn onzekerheid verduidelijkt door langdurig te blaffen, dan zijn een aantal eigenaars geneigd om dit blaffen op te lossen door de hond in de slaapkamer toe te laten en ja, misschien zelfs wel op het bed te laten slapen. Als je dit doet moet je niet verwonderd zijn dat de hond de volgende nacht ook op het bed wil en vanuit de keuken blaft om zijn ongenoegen duidelijk te maken. Bij een aantal honden die ondervinden dat hun bazen niet altijd consequent zijn kan je merken dat de hond zich meer en meer verzet en in meerdere situaties agressief of bazig reageert als uiting van onmacht. Om deze honden beter te begrijpen kan je, je de volgende mensensituatie inbeelden. Stel, je werkt voor een baas. Plots krijg je maandelijks, zonder dat je het zelf gevraagd hebt, een aanzienlijk groter bedrag op je bankrekening. Er is niets in je werksituatie veranderd dat daarvoor enige aanleiding zou kunnen geven. Stel je voor welk een desillusie en ongenoegen je ervaart als na een paar maanden blijkt dat je wedde terugvalt op je vroegere bedrag.

Wees duidelijk in je bevelen

Als je met een hond omgaat moet je duidelijk voor ogen houden dat een hond een dier is dat geen Nederlands verstaat. Woorden en hun betekenis kan de hond alleen maar leren als dit woord telkens dezelfde betekenis heeft. Vele eigenaars maken de fout dat ze voor éénzelfde begrip meerdere woorden gebruiken. Als je de hond wilt laten zitten kan je verschillende woorden gebruiken: “Zit“, “Zit neer“, “Ga zitten“, “Zit schoon“, “Mooi zitten“, “Ga eens zitten“, “Ga eens mooi zitten“, “Zit mooi“, enz.. Waar de meeste eigenaars echter niet bij stilstaan is dat dit voor een hond allemaal andere begrippen zijn. Hij kan wel leren wat “Zit“ betekent, maar weet totaal niet wat er bedoeld wordt wanneer de baas hem plots aankijkt en zegt: “GA NU EENS MOOI ZITTEN “ Veel eigenaars reageren dan alsof de hond ongehoorzaam is. Ze worden zelf zenuwachtig of straffen de hond. Als we de situatie echter vanuit het standpunt van de hond bekijken dan is het duidelijk dat zo een reactie niet nodig is. De hond begrijpt eenvoudig niet wat je van hem verlangt. Een gelijkaardig misverstand kan opduiken als meerdere gezinsleden met de hond omgaan. Als je binnen het gezin geen standaardbevelen afspreekt, dan kan je merken dat iedereen een ander bevel gebruikt voor hetzelfde begrip. Om de hond duidelijk te maken dat hij moet liggen gebruikt vader misschien het woord “Af“, de moeder zegt “Liggen“ en de tienerzoon geeft de hond het bevel “Down“. Hier is duidelijk dat de hond onmogelijk gehoorzaam kan zijn. Hij verstaat niet wat er van hem gevraagd wordt.

Een bevel klinkt als een bevel

Omdat honden niet altijd begrijpen wat je bedoelt met een bepaald woord hebben ze de gewoonte de toon waarop iets gezegd wordt nauwkeurig te beluisteren. In vele gevallen is de toonhoogte even belangrijk als datgene wat je zegt. Als hondeneigenaar kan je hetzelfde woord op verschillende manieren uitspreken: vragend, smekend, dwingend, vermanend, straffend, belonend, bevelend, opgewekt, enz.. De toonhoogte waarop je het woord uitspreekt geeft de hond meer informatie over wat je van hem verlangt. Bij het horen van een hoge toon heeft de hond de neiging om actief te worden. Wil je hem bijvoorbeeld naar je toe laten komen dan kan je dit best doen op een opgewekte manier en de woorden uitspreken op een hoge toon. Lage tonen interpreteert een hond al vlug als straf. Als je bijvoorbeeld “BRAAF” zegt op een lage toon, met een gerekte aa. dan kan het zijn dat de hond denkt dat je zijn handeling afkeurt en boos op hem bent. Je hond belonen kan je best doen door de toonhoogte waarop het woord gezegd wordt te verhogen.
NB:
Een hond hoort van op veel grotere afstand dan mensen. Hij hoort ook hoge tonen die mensen niet horen. Je kan dus gerust stellen dat honden veel beter horen dan mensen. Waarom schreeuwen zoveel eigenaars dan tegen hun hond? Bedenk dat honden (en mensen) schreeuwen interpreteren als teken van onmacht.
Hoed u voor geschreeuw !
Herhaal geen bevelen
Als je hond niet gehoorzaamt ben je als mens geneigd om je woorden te herhalen. Voor honden is dat geen oplossing. Een hond die gewoon is aan een baas die bevelen drie keer herhaalt, zal bij het eenmalig horen van een bevel nooit gehoorzamen. Hij denkt immers dat het bevel uit drie delen bestaat en wacht af tot hij drie keer hetzelfde woord gehoord heeft vooraleer te reageren. Meestal raak je als mens door deze ongehoorzaamheid zodanig opgewonden dat het ook de hond opvalt en hij komt onder de indruk. Een volgende keer zal hij zeker ook weer wachten tot je dezelfde opgewondenheid toont vooraleer hij doet wat je van hem vraagt. Zo beland je onvermijdelijk in een straatje zonder einde. Je moet steeds bedenken dat een hond die een bevel niet begrijpt ook niet zal doen wat je verlangt als je het bevel herhaalt.
Geef alleen bevelen als je ervoor kan zorgen dat ze uitgevoerd worden

Door van de hond gehoorzaamheid te vragen als je een bevel geeft, maak je duidelijk dat je de baas bent of tenminste dat je het wilt worden. Je moet er bijgevolg op toezien dat je bevel ook consequent uitgevoerd wordt. Als baas geef je niet zomaar bevelen. Je verplicht de ander om dit bevel uit te voeren. Het ergste wat je kan overkomen is dat je hond dit bevel negeert en jezelf onmogelijk in staat bent om hem dit bevel te doen uitvoeren. Het enige wat je daarmee je hond duidelijk maakt is dat hij ongehoorzaam mag zijn. Als je hond bijvoorbeeld in een park stoeit met andere honden, daarbij geen leiband aanheeft, niet gegarandeerd op je bevel “Kom hier” reageert en je onmogelijk zelf achter hem aan kan lopen omdat hij alleen maar verder wegloopt,dan geef je hem best geen bevel of je gebruikt een ander woord. Geef de hond NOOIT de indruk dat hij zich aan je leiderschap kan onttrekken.

Een naam is niet zomaar een woord

De meeste huishonden hebben een eigen naam. De hond kent hiervan niet altijd de echte betekenis. Hij weet niet dat het zijn naam is. Hij heeft echter wel gemerkt dat het ergens iets met hem te maken heeft. Wanneer je bijgevolg zijn naam uitspreekt dan luistert hij aandachtig. Zijn naam kan je dan ook als aandachtstrekker gebruiken. Zorg ervoor dat elk bevel voorafgegaan wordt door de naam van de hond. Alleen maar op deze manier kan je met enige zekerheid verwachten dat hij het bevel ook gehoord heeft. Je moet je er echter wel voor hoeden om tijdens gesprekken zijn naam te noemen. Sommige eigenaars vertellen over de hond en vernoemen dan zijn naam. Na een tijdje ziet de hond het verband niet meer tussen zichzelf en zijn naam en reageert dan ook niet meer als zijn naam uitgesproken wordt.